Competentie

Wat is een competentie

Over wat een competentie is kan je heel wat (verschillende) definities vinden. Een zeer kort overzicht

  • Het vermogen om een taak met de juiste kennis, inzichten en vaardigheden te verrichten
  • Een functievereiste waarbij kennis, houding en vaardigheden gecombineerd worden tot succesvol gedrag

Competenties worden ook wel ‘skills’ genoemd. Ze ontstaan door ze te ontwikkelen en best zijn ze opgenomen in je CV als je op zoek gaat naar werk. Competentiegericht werken focust vooral op tekorten, waar het nog niet is zoals het hoort en wil deze tekorten wegwerken.

Competentie bestaat uit 3 delen

Wil je succes bereiken? Dan heb je deze 3 onderdelen van competenties nodig:

Kennis

Informatie die je op verschillende manieren verzameld hebt, erover gelezen, praktijkervaring opgedaan, … Een programmeur kent specifieke code om te programmeren, een productieplanner kan feilloos mensen inplannen in hun planningstool, …

Vaardigheden

Fysieke en mentale handelingen waar iemand bekwaam in is. Een verpleegster kan en spuitje zetten, een kok weet hoe een bechamelsaus te maken, …

Attitides

De aangeleerde houding die je aanneemt vanuit zelfbewust zijn. Het is de houding die je hebt tov de wereld, je medemens, werk, …

Competentie bestaat uit 3 delen

Competentie categorieën

Er zijn 2 grote categorieën die een onderscheid maken tussen competenties:

Zakelijke skills of hard skills

In dit geval wordt er verwezen naar functionele of technische skills. Dikwijls zijn ze gelinkt aan bepaalde rollen, functies of processen binnen een organisatie en zijn ze nodig om een specifieke taak of verantwoordelijkheid succesvol af te ronden. Voorbeelden: excel draaitabellen maken, programmeren, autoband wisselen, …

Persoonlijke skills of soft skills

In het geval van persoonlijke of soft skills wordt er verwezen naar een verzamelnaam voor menselijke of intermenselijke skills. Je kan zeker linken maken met communicatie skills, sociale skills, taalvaardig skills en een aantal basis menselijke gewoontes zoals op tijd komen, goedendag zeggen, je verontschuldigingen aanbieden mar evengoed een coachend gesprek voeren, luisteren, samenwerken,…

Veel gevraagde competenties in werk en loopbaan

Los van de 2 categorieën eerder beschreven zijn er heel wat competenties die zich op verschillende vlakken kunnen uiten. Competenties om te studeren, voor je hobby, je sport, je werk, in je privé relaties, …

Veel organisaties werken met competentielijsten waar een medewerker moet aan voldoen om een bepaalde rol of functie te kunnen uitvoeren. Deze competenties zijn dan ook dikwijls een gespreksonderwerp tijdens de jaarlijkse evaluaties.

Een aantal competenties die je regelmatig in vacatures zal zien staan (laat ons hopen dat het je talenten zijn J)

  • Doorzettingsvermogen
  • Integriteit
  • Klantgerichtheid
  • Probleemoplossend vermogen
  • Leiderschap
  • Discipline
  • Overtuigingskracht
  • Samenwerken
Veel gevraagde competenties in werk en loopbaan

Verschil tussen competentie en talent

Om een verschil tussen 2 woorden vast te stellen is het belangrijk om de definitie van die 2 woorden erbij te nemen. De definitie van competentie zag je hierboven al.

De talentgerichte benadering vertrekt niet van wat je aangeleerd hebt (kennis, vaardigheden en attitude) maar van wat er natuurlijk al aanwezig is. Het is aangeboren: een gave of aanleg.

Hier wordt vanuit de positieve psychologie gefocust op wat er al is en wil dit verder ontwikkelen en in je kracht zetten.

Hieronder een overzicht van het verschil tussen competentie en talent:

Competentie

  • Aangeleerd
  • Komt uit de buitenwereld
  • Normen, waarden, afspraken
  • Met behoorlijk wat doorzettingsvermogen en enige aanleg kan je er vele ontwikkelen
  • Onderhoudsgevoelig, aan slijtage onderhevig
  • Kosten eerder energie, zeker onder druk en bij stress
  • Kennis, vaardigheden, attitide
  • Gericht op en gekoppeld aan werk en organisatie (een link met privé)
  • Nodig om te presteren

Talent

  • Aangeboren
  • Komt uit de binnenwereld
  • Intrinsieke motivatie: hart, ziel, zingeving
  • Je hebt er een aantal die er door de natuurlijke aanleg uitspringen
  • Blijvende kwaliteit, duurzaam
  • Geven energie, ook onder druk en bij stress
  • Energie, visie, intuïtie
  • Gericht op en gekoppeld aan om het even welke rol uit je persoonlijke en professionele leven
  • Nodig om een verschil te maken, waarde toe te voegen

Verschil tussen competentie en vaardigheid

De woorden competentie en vaardigheid worden dikwijls door elkaar gebruikt terwijl het niet hetzelfde is.

Een competentie is een combinatie van kennis, vaardigheden en attitude die zich uiten in gedrag in specifieke situaties zoals werk en daarmee doelen bereikt worden.

Vaardigheden zijn dus een onderdeel van competenties die mee leiden naar succesvol gedrag. Vaardigheden gaan over fysieke of mentale activiteiten, waar iemand bedreven in is, die in de praktijk worden gebracht. Naast de kennis over iets heb je dus ook de vaardigheid nodig. Je kan theoretisch weten hoe je een vergadering moet leiden maar er in de praktijk niets van bakken omdat je de vaardigheid (nog) niet hebt. Vaardigheden kan je wel ontwikkelen door ze te oefenen en praktische ervaring op te doen.

Competentie coaching via loopbaanbegeleiding

Huidige competenties (en vaardigheden) kan je in kaart brengen en ontwikkelen. Ook nieuwe competenties (en vaardigheden) kan je aanleren. Iets waar je natuurlijke aanleg voor hebt (een talent) en waar je competent in bent is wel makkelijker verder te ontwikkelen aangezien je daar energie van krijgt. Ergens energie van krijgen is lange termijn ook duurzamer.

En langs de andere kant moet je misschien soms accepteren dat je sommige competenties (of vaardigheden) nooit zal bezitten en dat is ook ok! Niet iedereen kan alles even makkelijk aanleren. Een goede arts is daarom geen goede beenhouwer en deze laatste is daarom geen goede ruwbouw ondernemer. Schoenmaker blijf bij je leest…

Competentie coaching via loopbaanbegeleiding

Wat kost competentie coaching

Werk je met de loopbaancheques van de VDAB, dan kost competentie coaching je slechts 80 euro voor 7u of 11,5 euro per uur.

Ook zonder loopbaancheques hebben we een mooi aanbod ontwikkeld.

Vind je niet wat je zoekt? Aarzel dan zeker niet om contact met ons op te nemen.

Je vindt ons op +50 locaties in Vlaanderen, of online.