Hyperventilatie

Ademen gebeurt automatisch, onbewust. Je denkt daar niet bij na. Je ademt zuurstof in en je ademt koolstofdioxide weer uit. Je zenuwstelsel zorgt ervoor dat je ademhaling zich aanpast aan de noden van het lichaam. Het gaat op zoek naar een balans tussen de zuurstof en koostofdioxide.

Wanneer je stress ervaart maakt je lichaam zich klaar om daar adequaat op te reageren (vluchten, vechten of bevriezen). De balans is dan niet meer in evenwicht. Evenzo bij zware (fysieke) inspanningen. Zonder dat je het beseft ga je sneller en dieper ademen...

Wat is hyperventilatie?

Ben je gestresseerd of heb je een paniekaanval, dan verandert je ademhaling. Die wordt sneller en dieper. Nochtans lever je op dat moment geen extra zware inspanningen. Hierdoor komt er een onevenwicht tussen de zuurstofinname en de koolstofdioxide afgave. Dit versneld ademen, zonder dat het lichaam dat eigenlijk nodig heeft is hyperventilatie. Door sneller en dieper te ademen ontstaat er een tekort aan koolstofdioxide. Dit kan voorkomen in een milde vorm tot een erge vorm (hyperventilatie-aanval).

Hyperventilatie is niet het zelfde als een hyperventilatie aanval

Veel mensen maken bij het woord hyperventilatie de link naar iemand met een zware hyperventilatie-aanval, die nood heeft aan en zak om in te ademen. Dit is een echt schrikbeeld. Het is echter maar een klein % van mensen die een echte aanval hebben. Veelal hebben mensen gewoon last van een slechte ademhalingsgewoonte, zonder de aanval. Let dus op je lichamelijke klachten en ga voor jezelf na of dit te maken kan hebben met een slecht ademhalingspatroon. Raadpleeg eventueel je arts.

Hyperventilatie versus hyperventilatie aanval

Hyperventilatie oorzaken

Heb je een zware inspanning geleverd? Dan is hyperventilatie normaal. Je hebt een zware inspanning geleverd en je lichaam wilt de balans herstellen.

Heb je last van verhoogde spanning, stress of angst, ook dan kan hyperventilatie optreden. Hier is het dan wel zo dat het lichaam geen zware inspanning levert terwijl je ademhaling wel doet alsof dat het geval is. Bepaalde persoonlijkheidskenmerken kunnen dus sneller tot hyperventilatie leiden: perfectionisme, faalangst, ...

Bepaalde omstandigheden of omgevingen kunnen de ook oorzaak zijn van hyperventilatie: te veel mensen, een kleine of gesloten ruimte, flikkerend licht, ...

Ook bepaalde aandoeningen kunnen leiden naar hyperventilatie, evenals ongemakken als koorts, pijn, oververmoeidheid, ...

Hyperventilatie symptomen

Hyperventilatie kenmerkt zich door ademnood, een beklemmend gevoel aan de linker kant van je borstkas evenals een versnelde hartslag. Het lijkt dikwijls een hartaanval, en toch is het dat niet. Hyperventilatie op zich is niet echt gevaarlijk, is normaalgezien kortstondig en brengt geen schade toe.

Fysieke symptomen die ook zouden kunnen optreden zijn duizeligheid in je hoofd, onstabiel gevoel (knikkende knieën), zwetende of tintelende handen of voeten, beven, spierkrampen droge mond, ...

Mentaal emotioneel zou je te kampen kunnen hebben met concetratiestoornis, oriëntatieproblemen, angstige gevoelens en depersonalisatie (precies alsof je loskoppelt van jezelf).

Hyperventilatie symptomen

Hyperventilatie - wat kan je eraan doen?

Ook al is hyperventilatie eigenlijk niet gevaarlijk, dikwijls geeft het en heel ongemakkelijk gevoel. Als je de signalen vroeg herkent kan je het voorkomen. Wat kan je doen?

  • Focussen op een rustige ademhaling, vanuit je buik (als je dat helpt leg je je handen op je buik en tel je je ademhaling: 3 sec in en 6 sec uit) - heb je een verkeerd ademhalingspatroon, schakel dan professionele hulp in
  • Zorgen voor ontspannen spieren, zeker in de regio van nek, schouders en borstkas
  • Bewegen of een fysieke inspanning kan hyperventilatie afremmen
  • Inbouwen van voldoende rust, ontspanning en leuke dingen
  • Rekening houden met gezonde leefgewoontes: eten, slapen, structuur, ..

Dit zijn eigenlijk pleisters op de wonde. Als je echt komaf wilt maken met je hyperventilatie moet je de oorzaken aanpakken.

Hyperventilatie en stress coaching

Aangezien hyperventilatie dikwijls een gevolg is van stress kan een bezoek aan een arts, psycholoof of therapeut een oplossing bieden. Echter, ook een stress- en burn-out coach kan je hierin begeleiden. Als de stress vooral zijn oorzaak en/of impact heeft op het werk kan je ook je VDAB loopbaancheques gebruiken om op professioneel vlak vooruitgang te boeken.

Thema's die aan bod kunnen komen

  • oorzaken van stress en hyperventilatie
  • herkennen van stress en hyperventilatie symptomen
  • voorkomen of herstellen
  • impact op werk en leven
  • bespreekbaar maken van wat er speelt
  • ...
Hyperventilatie en stress coaching