4 toxische te vermijden gedragingen op het werk en hoe ermee om te gaan

De risico's van giftige persoonlijkheidstrekken op het werk zijn niet te onderschatten en hebben een aanzienlijke invloed op verschillende aspecten van het professionele leven. Dr. Daniel Glazer, een gerenommeerd klinisch psycholoog en de oprichter van het technologieplatform US Therapy Rooms, benadrukt de ernst van de situatie: "Werken naast collega's met giftige persoonlijkheidstrekken, die schadelijk gedrag vertonen, kan diepgaande negatieve invloeden hebben op ons gevoel van psychologische veiligheid, zelfrespect en mentaal welzijn op het werk na verloop van tijd."

De gevolgen van het omgaan met dergelijke giftige collega's reiken verder dan de direct waarneembare conflicten en kunnen de kern raken van het welzijn van individuen en het functioneren van het gehele team. Enkele van de negatieve effecten die men kan ervaren zijn:

• Verhoogde stress. Giftige collega's kunnen uitdagend en overweldigend zijn; bijvoorbeeld, als je collega je gaslight (meer hierover later), kan dit ervoor zorgen dat je je eigen geheugen en interpretatie van de realiteit in twijfel trekt, wat leidt tot verhoogde angst. En hoe meer toxiciteit je moet doorstaan, hoe stressvoller het is - wat ook van invloed kan zijn op de tevredenheid en betrokkenheid bij je werk.
• Verlaagde moraal. Het is moeilijk om een positieve houding te behouden wanneer je te maken hebt met toxiciteit onder je collega's. "Werknemers met giftige eigenschappen tasten de samenhang en het vertrouwen binnen het team aan, ze putten energie en moraal uit," zegt Glazer. "Dit voorkomt effectieve samenwerking binnen teams of het leveren van het beste werk op de lange termijn."
• Verminderde productiviteit. Het omgaan met de giftige eigenschappen van collega's kan aanzienlijk bijdragen aan verminderde productiviteit. Het kost niet alleen tijd en energie om met negatieve dynamieken om te gaan, maar het leidt ook tot afleiding en stress, waardoor het moeilijk wordt om efficiënt te werken. Deze constante confrontatie met toxiciteit kan leiden tot conflicten en negativiteit, wat de algehele prestatie en productiviteit van zowel individuen als het team kan verminderen. Het is van vitaal belang om deze impact te erkennen en strategieën te ontwikkelen om de negatieve invloed te verminderen en een gezondere, productievere werkomgeving te bevorderen.
• Problemen met de mentale gezondheid. Giftig gedrag op de werkvloer kan aanzienlijke impact hebben op de mentale gezondheid van individuen. Deze gedragingen, die kwetsend, beledigend of verontrustend kunnen zijn, veroorzaken regelmatige mentale belasting. Werknemers kunnen gevoelens van verdriet, neerslachtigheid of angst ervaren bij de gedachte aan mogelijk weer te maken krijgen met giftig gedrag, wat de dagelijkse werking en werkprestaties negatief beïnvloedt. Het is van cruciaal belang om deze problemen serieus te nemen en te streven naar een werkomgeving die positiviteit, respect en welzijn bevordert, ter ondersteuning van de mentale gezondheid van werknemers.

Het is belangrijk om op te merken dat wanneer je niet alleen te maken hebt met één giftige collega, maar met meerdere, het niet slechts een probleem is dat beperkt is tot individuele collega's; het wijst waarschijnlijk op een dieperliggende kwestie binnen je bedrijf. Met andere woorden, deze situatie kan wijzen op kenmerken van een giftige werkomgeving, en dus een ongezonde organisatiecultuur. Deze cultuur staat disrespectvol interpersoonlijk gedrag binnen teams toe of negeert het zelfs. Dr. Daniel Glazer benadrukt dit punt: "Een hoog volume of concentratie van giftige medewerkers is over het algemeen indicatief voor een ongezonde organisatiecultuur die respectloos interpersoonlijk gedrag op teams mogelijk maakt of negeert."

Dus, wanneer je jezelf bevindt te midden van giftige collega's, is het de moeite waard om te overwegen of je huidige werkomgeving werkelijk de plek is waar je wilt zijn. Het kan aangeven dat er diepgewortelde problemen zijn in de manier waarop het bedrijf functioneert en interageert, wat kan leiden tot langdurige negatieve effecten op je welzijn en professionele ervaring. Het evalueren van de algemene gezondheid van de werkomgeving kan cruciaal zijn bij het nemen van beslissingen over je professionele toekomst en welzijn. Desnoods stap je naar je vertrouwenspersoon, HR of, als dat bestaat binnen je bedrijf, doe je een formele ‘speak-up’.

Een uiterst giftige eigenschap onder collega's is gaslighting. Wikipedia zegt er dit over. Kort door de bocht: gaslighting wordt gezien als een manipulatieve handeling waarbij iemand probeert twijfel te zaaien over jouw waarnemingen, herinneringen of gezond verstand.

Deze vorm van gedrag kan buitengewoon schadelijk zijn op de werkvloer, omdat het niet alleen je zelfvertrouwen ondermijnt, maar ook je vermogen om op je eigen oordeel te vertrouwen. Dit kan leiden tot verwarring, zelftwijfel en potentieel ernstige gevolgen voor de mentale gezondheid.

Stel je bijvoorbeeld voor dat je getuige bent van een collega die iets onaardigs zegt over een ander teamlid. Wanneer je hiermee geconfronteerd wordt, ontkent de collega het volledig en beweert dat het nooit is gebeurd, waarbij ze jou beschuldigen van het verzinnen van dingen. Dit is een typisch voorbeeld van gaslighting.

Hoe kun je omgaan met gaslighting op het werk? Kom voor jezelf op, stel op een een beleefde maar vastberaden manier je grenzen. Weiger deel te nemen aan discussies of gesprekken die bedoeld zijn om jouw zelfvertrouwen of waarnemingen te ondermijnen. In reactie op het bovengenoemde voorbeeld zou je kunnen zeggen: "Ik weet wat ik heb gezien, en ik accepteer niet dat je mijn realiteit en ervaring in twijfel trekt." Het is van essentieel belang om jezelf te beschermen tegen deze manipulatieve tactieken en een gezonde werkomgeving te bevorderen waarin respect en open communicatie centraal staan.

In een ideale situatie zou de communicatie met collega's direct en vriendelijk verlopen. Helaas hebben sommige mensen moeite om op een authentieke manier te communiceren. Wanneer ze zich boos, gefrustreerd of geërgerd voelen door iets, kiezen ze er soms voor om passief-agressief gedrag te vertonen in plaats van dit bespreekbaar te maken.

Het uiten van vijandigheid of wrok via indirecte, non-verbale middelen zoals passief-agressief gedrag, zoals sarcasme, indirecte complimenten of het ontlopen van verantwoordelijkheden, is schadelijk voor een open communicatie. Het creëert een gespannen en niet-productieve werkomgeving.

Om dit concreter te maken: stel je voor dat jij en een collega allebei aasden op een promotie, en uiteindelijk krijg jij de functie. In plaats van openlijk te uiten dat ze het moeilijk vinden om dit te accepteren, maakt je collega wellicht sarcastische opmerkingen die jouw bekwaamheden ondermijnen. Of nog erger: je carrément tegenwerken. Wanneer je hierover vraagt, zeggen ze wellicht, "Natuurlijk niet! Ik maakte maar een grapje." Dit is een voorbeeld van passief-agressief gedrag in actie.

Hoe kun je omgaan met passief-agressiviteit op het werk? Mensen vertonen passief-agressief gedrag omdat ze ofwel niet beschikken over de juiste communicatie vaardigheden ofwel niet over hun emoties willen communiceren, of beiden. Pak passief-agressief gedrag direct én diplomatiek. Tegelijkertijd is het belangrijk om grenzen te stellen om jezelf te beschermen tegen dergelijk gedrag in de toekomst.

Een voorbeeld van hoe je dit zou kunnen formuleren: "Ik heb gemerkt dat je veel sarcastische opmerkingen maakt over mijn promotie, en ik wil dat je weet dat ik dat niet waardeer. Ik begrijp dat jij ook in aanmerking kwam voor deze promotie, dus ik begrijp dat je misschien teleurgesteld bent. Ik ben echter bereid om hierover een open gesprek te voeren als dat nuttig zou zijn. Maar alsjeblieft, stop met de sarcastische opmerkingen." Door dit op een assertieve maar respectvolle manier aan te kaarten, bevorder je openheid en respect op de werkvloer.

Zoals je in deze blog hebt kunnen lezen is het cruciaal om bewust te zijn van de potentiële toxische gedragingen op de werkvloer en actief stappen te ondernemen om deze te vermijden. Het herkennen van giftige gedragingen bij jezelf en anderen is de eerste stap naar een gezondere en meer positieve werkomgeving. Door middel van zelfreflectie en bewuste keuzes kunnen we proactief werken aan het vermijden van gedragingen zoals gaslighting, liegen, passief-agressiviteit, roddelen en pesten. Het omarmen van mindfulness en het vragen om ondersteuning wanneer nodig, dragen bij aan een constructievere interactie met collega's en een verbeterde werkcultuur. Het is van essentieel belang om te erkennen dat een gezonde werkomgeving gebouwd wordt op respect, samenwerking en het vermijden van destructief gedrag.