Het zijn groepen van mensen die zorgen voor prestaties binnen een organisatie, zelden is het een individu dat dit realiseert. Een groep is hier niet een optelsom van losse individuen want afhankelijk van hoe ze samenwerken zal het resultaat er anders uitzien. Een groep mensen werken (hard) samen. Een team is pas een team als ze samen aan een gemeenschappelijk doel werken.
Ieder van ons maakt ooit wel eens deel uit van een team, op het werk, privé, bij een hobby groep, … de vraag is dan uiteraard, in welke fase van ontwikkeling zit dat team? Hoe matuur ben je als groep? Velen denken daar niet bij na.
Het eerste besef van ‘in welke ontwikkelingsfase je zit met je team’ is dikwijls al een grote stap! Dan pas weet je welke stappen je moet zetten om de huidige fase te consolideren en wat er nodig is om naar een volgende fase te kunnen evolueren. Mogelijks ben jij leidinggevende van een team? Of ben je teamlid? Het kan interessant zijn om voor jezelf eens uit te maken waar je denkt dat je team zich bevindt, in welke fase van ontwikkeling… en waar denken je collega teamleden dat het team zich bevindt? Tijd voor analyse en een goed gesprek met je teamleden?
Wat heeft een effectief team nodig, en waar moet de leidinggevende van dat team dan op letten?
Gedeelde doelen
-
Link met organisatie doelen
-
Meetbare outcomes en resultaten
-
Stakeholders met hun verwachtingen
-
Succes criteria
Duidelijke rollen en verantwoordelijkheden
Regels en procedures
Effectieve relaties
Leiderschap
Tuckman heeft een mooi overzicht gemaakt van welke 4 fasen van ontwikkeling van een team er bestaan en wat de eigenschappen zijn van elk van die fasen.
Forming
Testfase
-
Startfase, “snuffelperiode”, teamontwikkeling
-
Onwennig
-
Vriendelijk, beleefd
-
Voorzichtig
-
Weifelende deelnemers
-
Hoor ik er wel of niet bij
-
Op zoek naar de doelen
-
Op zoek naar rollen en taken
-
Actieve leider stelt doel en biedt structuur
-
Iedereen richt zich tot de officiële leider
-
Leiderschap wordt niet betwist
-
Bezorgdheid over de groepsdoelen
-
Herhaalt zich bij wisselingen in het team
-
Kortstondig
Wat is nodig van de leidinggevende?
-
Respect voor ieder individu
-
Aandacht voor de verschillende belangen
-
Doelen verhelderen & kaderen in het groepsdoel
-
Structuur bieden: planning, timing, uitdaging, …
Storming
Vecht fase
-
Minder aftastend, leden laten zich meer kennen
-
Meningen, interesses en voorkeuren worden duidelijk
-
Er ontstaan banden tussen leden
-
Er worden subgroepjes gevormd (mogelijks voelt iemand zich uitgesloten)
-
Individueel belang (ik) staat boven het teambelang, staat boven het organisatie belang (het gemeenschappelijk belang wordt vergeten)
-
Ieder op zich is op zoek naar een plek of toegevoegde waarde in het team
-
Kritiek op elkaars ideeën
-
Beginnende meningsverschillen, conflicten, machtsspelletjes, vijandigheid
-
Mogelijke spanningen (impliciet of expliciet)
-
Wisselende coalities
-
Problemen dienen zich aan
-
Er wordt geen rekening gehouden met ‘outsiders’
-
De leider en zijn leiderschap worden in vraag gesteld
Wat is nodig van de leidinggevende?
-
Bespreekbaar maken van conflicten
-
Samenwerkingscondities opstellen
-
Conflicten als ‘normaal’ beschouwen
-
Aftasten van achterliggende doelen en belangen
-
Respect voor ieder & bespreekbaar maken van individuele sterktes & meerwaarde voor de groep
Norming
Organisatie fase
-
Rust binnen het team, harmonie
-
Overeenkomsten van afspraken
-
Als je de spelregels volgt ben je deel van het team (indien niet dan kom je erbuiten te staan)
-
Ieder heeft zijn eigen plek & rol
-
De gedachte leeft dat het een performant team is (en dat is ook deels zo)
-
Meestal wordt het resultaat gehaald
-
Aanvaarding van het karakter van de ander
-
Erkenning van de groep als meerwaarde
-
Eigen normen en waarden
-
Procedures
-
Ontwikkeling
-
Intern gefocust
-
Toegenomen ‘wij’-gevoel, samen
-
Elkaar af en toe een beetje challengen maar niet te veel
-
Goed gevoel
-
Buitenstaanders hebben het moeilijk om binnen te geraken (de rangen sluiten zich)
Wat is nodig van de leidinggevende?
-
Normen expliciet bespreken
-
Visie koppelen aan de normen
-
Gedachten wisselen over feedback regels
-
Resultaatsvoorstellingen verhelderen
-
Fouten als een deel van het leerproces zien
-
‘Continue verbetering’ als thema inbrengen
Performing
Matuur team, prestatie fase
-
Gezamenlijk doel & toekomstbeeld
-
Het resultaat wordt heel goed behaald
-
Volle bak vooruit
-
Vertrouwen
-
Effectief
-
Elkaar steunen en helpen
-
Klantgericht
-
Bespreken van prestaties: zowel individueel als in groep
-
De teamleden stellen zichzelf in vraag
-
(Pittige) Challenging om door te groeien
-
Verbetering is de norm
-
Het debat durven aangaan
-
Feedback wordt gezien als een cadeau
-
Eigen visie durven delen
-
Connectie tussen ALLE teamleden
-
Zelfsturend team
-
Besluitvormingsgericht
-
Probleemoplossend
-
Gedeelde verantwoordelijkheid en ownership
-
Focus op continue verbetering van taken en relaties
-
Zoeken input van buitenaf
-
Stellen zichzelf heel wat ‘wat’ en ‘hoe’ vragen
-
Wat moet er gebeuren?
-
Hoe komen we tot dat doel? Welke werkmethode moeten we inzetten?
-
Hoe moeten we met elkaar omgaan om de ‘wat’ te realiseren
Wat is nodig van de leidinggevende?
-
Expliciete visie voor ieder teamlid: aftoetsen en bijsturen
-
Steunen & uitdagen in het ontwikkelen van complexe(re) vaardigheden
-
Evaluaties & Vorderingen (laten) in kaart brengen
Later werd er nog een 5e fase toegevoegd:
Adjourning
Afscheidsfase
-
Het einde van het team is in zicht
-
Ontbinding
-
Terugtrekking
-
Toegenomen onafhankelijkheid
-
(Tijdelijke) afwezigheid van de leider
-
Mentaal en emotioneel wordt afstand genomen
-
Doelen voor de toekomst worden geherformuleerd
Call to action
Hoeveel op 10 scoor je je eigen teamwerking (dat waar je deel van uitmaakt of leidt)?
In welke fase van teamontwikkeling denk je dat je zit? Waaruit leidt je dat af?
Welke stappen zou je met je team kunnen nemen om te groeien?
Wat kan je zelf doen om ervoor te zorgen dat je team zich verder ontwikkelt?
Proost op een performant team!
Alies
Wat heeft dit artikel je bijgebracht? Laat het gerust weten via een commentaar of persoonlijke boodschap.
Deel ook dit artikel met je netwerk, je doet er hen, jezelf en ons een enorm plezier mee! We zouden het ook fijn vinden om je terug te zien op onze Facebookpagina. Daar vind je inspirerende tips, quotes, inzichten, artikels,... ivm loopbaan en business.
Wil je hier graag persoonlijk op werken en wens je daar wat ondersteuning bij? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via annelies@a-lissome.be of via de contactformulieren op de persoonlijke pagina’s van onze coaches.
LinkedIn - Facebook - Twitter - Instagram - Youtube
#team #teamwerking #teamvorming
