Deel dit bericht
- Annelies Quaegebeur

Loopbanen: van organisatie geleid naar individueel zelfsturend

Loopbanen van organisatie geleid naar individueel zelfsturend

 

De tijd dat de verantwoordelijkheid voor je loopbaan bij je werkgever of je organisatie lag is al lang voorbij. Of zo zou het toch moeten zijn. Daardoor wordt het voor bedrijven des te belangrijker om rekening te houden met het loopbaanperspectief van elke individuele werknemer die vanuit zijn of haar loopbaanwaarden en loopbaanaspiraties functioneert. Idealiter trekt je als werknemer aan de mouw van je werkgever om na te gaan hoe de werkrelatie een win-win blijft voor beide partijen.

Het motiveren van jou als werknemer wordt daarbij best geënt op de eigenheid van jouw individuele loopbaanaspiraties (los van leeftijd, rang, stand, …). Gebeurt dit niet, dan zal je als medewerker snel een keuze maken die beter bij jou als individu past: het inzetten van je talenten, het ervaren van zingeving, zelf sturing kunnen geven aan je loopbaan, zelf bepalen wanneer je loopbaansucces ervaart, …

Loopbanen evolueren door de jaren heen

De wereld evolueert snel. Automatisering, digitalisering, robotisering evolueren razendsnel. Evenzo de wereld van werk en loopbanen. Je moet zelfs niet ver teruggaan. Denk eens aan het werk en de loopbaan van je ouders of (over)grootouders. Hoe zag die eruit? Welke kenmerken of eigenschappen had hun werk en loopbaan?

Denk voor je zelf eens na

  • In welke mate je werk en loopbaan gelijkenissen vertoont met die van je (over)grootouders?
  • En op welke manier je werk en loopbaan verschilt van die van je (over)grootouders?
  • Hoe verwachtingen van organisaties tov werknemers veranderd zijn?
  • Hoe deze veranderingen vandaag een impact hebben op jou als professional?
Loopbanen evolueren door de jaren heen

Loopbaanmodellen

Een loopbaan is niet zomaar iets dat je kan vastpakken of tastbaar is. We leren erover door wat ons door familie en vrienden wordt verteld, door wat we erover leren op school, lezen op sociale media, in de krant of zien op TV of andere TV-kanalen. Op die manier creëert iedereen voor zich wat een loopbaan hoort te zijn, vanuit zijn of haar eigen referentiekader. ‘De’ loopbaan bestaat dan ook niet.

Het oude loopbaandenken

Een van de manieren om naar loopbanen te kijken is de traditionele loopbaan zoals onze (over)grootouders gekend hebben. Dit is een lineaire loopbaan. Op je 20e ergens start je in je job en op je 30 is je loopbaankeuze bij manier van spreken definitief en blijf je de rest van je leven bij dat bedrijf in die job. Je maakt dus maar 1 loopbaankeuze. Tijdens je loopbaan ontwikkel je competenties die voldoende zijn om je aan het werk te houden. Het is dan kwestie van vol te houden tot je pensioen. Een aantal mensen echter, een heel select clubje, heeft de kans om door te groeien op de hiërarchische ladder. De definitie van loopbaansucces is hier dus extrinsiek gemotiveerd: meer mensen die aan jou rapporteren, groter kantoor met mooier zicht, chiquere auto,… alles wat zichtbaar is dus. Loopbaanmanagement is een objectief gebeuren en wordt gestuurd vanuit de organisatie. Met andere woorden: jouw loopbaanpad wordt voor jou uitgestippeld door je werkgever. Bij dit oude loopbaandenken is het eindpunt van je voorspelbaar want je loopbaan en het eindpunt is vooraf bepaald.

Het psychologische contract dat je als werknemer maakt met je werkgever is er eentje waar jij je competentie en loyaliteit inruilt voor jobzekerheid, stabiliteit.

Oud loopbaandenken traditioneel hiërarchisch

Het nieuwe loopbaandenken

Loopbanen zijn niet meer te sturen vanuit de organisatie, rekening houdend met reorganisaties, financiële- en gezondheidscrisissen, globalisering, in- en outsourcing, … Je moet als medewerker veel meer zelfsturend in je loopbaan staan.

Het individu is dan ook diegene die zelf verantwoordelijk is om zijn of haar loopbaan te sturen, rekening houdend met de specifieke loopbaanwaarden en -noden. Het nieuwe loopbaandenken is dus een subjectief gebeuren waar loopbaansucces wordt afgemeten tov wat het individu vindt, intrinsiek gemotiveerd, en niet langer wat de organisatie ervan vindt. Deze intrinsieke motivatie kan de inzet en/of ontwikkeling van eigen talent zijn, het gevoel van zingeving, balans werk-privé, … dit is niet zozeer zichtbaar. Als medewerker voel je echter wel of het goed zit of niet. Je kan hier spreken over ‘psychologisch’ succes (versus hiërarchisch succes bij het oude loopbaandenken).

In het nieuwe loopbaanmodel zit verandering mee ingebakken. Het psychologische contract dat je als werknemer maakt met je werkgever is er eentje waar jij je als medewerker verwacht dat er in jou geïnvesteerd wordt want het kan morgen voorbij zijn. Je wilt inzetbaar blijven dus je verwacht dat de organisatie investeert in de ontwikkeling van je competenties. In ruil wil je organisaite dat jij een sterke performantie en resultaten neerzet.

Je nieuwe loopbaan als opeenvolging van meerdere loopbaankeuzes

Om in je loopbaan te evolueren blijf je niet binnen 1 functie, 1 context, 1 vakgebied, 1 bedrijf of 1 sector. Datgene wat je echt wilt ligt misschien wel buiten de grenzen van je huidige job. Je loopbaan is een opeenvolging van meerdere loopbaankeuzes, op verschillende momenten in je loopbaan. Je maakt loopbaan sprongen elke keer je wilt voldoen aan je eigen loopbaanaspiraties en op die manier ben je kapitein op je eigen loopbaanschip en neem jij je loopbaan in eigen handen. Bij elke keuze of elke sprong ga je dus door een ontwikkelingsproces. Omdat een individu evolueert doorheen de loopbaan, en ook de arbeidsmarkt erg evolueert, is het eindpunt ook niet vooraf voorspelbaar (noch in het wanneer, noch in het waar, in welke rol, …) en zijn er bovendien vele mogelijkheden om dat eindpunt te bereiken.

Een nieuw psychologisch contract

Het nieuwe psychologische contract is niet langer gestoeld op een uitwisseling van jobzekerheid voor loyaliteit. Employability (flexibele inzetbaarheid van talent met commitment) wordt uitgewisseld tegen individuele loopbaannoden. Aangezien er geen jobzekerheid meer is (verandering is de regel geworden) verwacht je als werknemer dat er in jou geïnvesteerd wordt. De werkgever wil in ruil dat je performant bent.

Uitdagingen bij combinaties van het oude en nieuwe loopbaandenken

De 2 manieren van loopbaandenken kan je niet kaderen in een zwart wit verhaal. Het is niet dat de ene alleen in het oude model zit en de andere alleen in het nieuwe. Het kan wel natuurlijk, maar veel realistischer is het beeld dat beide modellen gecombineerd worden. En dit kan spanningsvelden met zich meebrengen.

Deze spanningsvelden kunnen zich trouwens op 3 verschillende manieren voordoen

  • Tussen werkgever en werknemer (in beide richtingen)
  • Binnen 1 en dezelfde werknemer
  • Binnen 1 en dezelfde werkgever
Uitdagingen loopbaandenken

Ik geef graag één voorbeeld van elk van de 3

  • Een werknemer die meer balans werk privé wenst (nieuw loopbaandenken) en de werkgever deze werknemer bestempelt als niet loyaal (oude loopbaandenken)
  • Een werknemer die graag een nieuw talent zou willen inzetten (nieuw loopbaandenken) maar dit niet durft aankaarten uit angst om buitengezet te worden (oud loopbaandenken)
  • Een werkgever vraagt langs de ene kant dat iedereen zijn loopbaan in eigen handen neemt (nieuw model) en als een werknemer aangeeft dat die graag aan jobcrafting wilt doen geeft de werkgever aan dat het vaste functies zijn en dat jobcrafting niet mogelijk is (oud model)

Om verlost te worden van de spanningen moet je het oude loopbaandenken dus stilaan loslaten en volledig gefocust zijn op het nieuwe loopbaandenken.

Volgens welk loopbaandenken functioneren jij en je organisatie?

Call to action

Wat is een loopbaan die je gelukkig maakt, je energie geeft en waar je je talenten volop kan inzetten en ontwikkelen?

Welke elementen uit het oude loopbaandenken zijn een link met je huidige situatie?

Welke elementen uit het nieuwe loopbaandenken komen voor in je huidige situatie?

Welke uitdagingen merk je door de combinatie van het oude en nieuwe loopbaandenken?

  • Binnen jezelf
  • Binnen de organisatie
  • Tussen jezelf en de organisatie

Welke stappen kan je zelf zetten om meer zelfsturend te worden in je loopbaan?

Proost, op hedendaags loopbaandenken,

Alies

 

Wat heeft dit artikel je bijgebracht? Laat het gerust weten via een commentaar of persoonlijke boodschap.

Wil je hier graag persoonlijk op werken en wens je daar wat ondersteuning bij? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via annelies@a-lissome.be of via de contactformulieren op de persoonlijke pagina’s van onze coaches.

Deel ook dit artikel met je netwerk, je doet er hen, jezelf en ons een enorm plezier mee! We zouden het ook fijn vinden om je terug te zien op onze Facebookpagina. Daar vind je inspirerende tips, quotes, inzichten, artikels,... ivm loopbaan en business.

 

LinkedIn - Facebook - Twitter - Instagram - Youtube

 

#loopbaan #energie #loopbaandenken #loopbaanperspectief #loopbaanmodellen #loopbaanaspiraties

Inleiding + Loopbanen evolueren door de jaren heen

Loopbaanmodel: Het oude loopbaandenken

Loopbaanmodel: Het nieuwe loopbaandenken

Vele loopbaankeuzes + nieuw psychologisch contract

Uitdagingen tussen het oude en nieuwe loopbaandenken